Arczyński Marek Ferdynand

powiększ mapę
Zdjęć : 2

Historia Marka Ferdynanda Arczyńskiego

Marek Ferdynand Arczyński (pseud. Janek, Marek, Łukowski) był zaangażowany w działalność polityczną i  społeczną m.in. niosącą pomoc ludności żydowskiej. Uczestniczył w walkach III powstania śląskiego. Podczas II wojny światowej związany ze Stronnictwem Demokratycznym w Krakowie, od roku 1943 w Stronnictwie Polskiej Demokracji.


W 1942 r. Arczyński był jednym z inicjatorów powstania Rady Pomocy Żydom przy Delegaturze Rządu RP na Kraj, która działała pod konspiracyjnym kryptonimem „Żegota”. W latach 1942-45 należał do jej prezydium i pełnił funkcję skarbnika. Podlegał mu Referat Legalizacyjny Rady, który zajmował się wyrabianiem fałszywych dokumentów dla ukrywających się Żydów: pozwoleń na pracę, kenkart, przepustek, aktów ślubu itp.

O działalności referatu Arczyński pisał następująco:

„Rada dostarczała dokumentów legalizacyjnych (…) ukrywającym się Żydom (…) nie pobierając za to żadnych opłat (…). Nad sporządzaniem dokumentów stale pracowało sześć osób (…). Wykonywały one z niespotykana dokładnością i precyzją dokumenty, których nieautentyczności Niemcy żadną miarą nie mogli rozpoznać (...). Część druków wykonywano w tajnej drukarni SD, przy ul. Nowy Świat 41”.

18 maja 1965 r. Instytut Yad Vashem w Jerozolimie uhonorował Ferdynanda Arczyńskiego tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.

 

Więcej

Bibliografia

  • Wojnowski Jan red. nacz., Wielka encyklopedia PWN
  • Gutman Israel red. nacz., Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, Ratujący Żydów podczas Holocaustu
  • Grynberg Michał, Księga Sprawiedliwych

    Leksykon uwzględnia historie Polaków uhonorowanych tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata w latach 19631989. Wykaz haseł poprzedza przedmowa Icchaka Arada oraz Chaima Chefera Sprawiedliwi świata.