Ciecierska Danuta

powiększ mapę

Historia pomocy - Ciecierska Danuta

Danuta i Lidia, obie warszawianki, poznały się jako licealistki. Zrobiły maturę w 1939 r. Po wybuchu wojny, gdy naziści zamknęli Lidię w getcie, Danuta ją odwiedzała, pomagała. Po ucieczce zamieszkały razem po „aryjskiej” stronie. Od tej pory Lidia żyła pod zmienionym nazwiskiem – ukrywała się jako Aniela Kowalska. Pracowała jako kelnerka. Relacjonowała po wojnie:

„Przez cały czas Danka była ze mną i to, że nie byłam sama, dawało mi odwagę i ludzie byli mniej podejrzliwi, że jestem Żydówką“.

Największym zagrożeniem okazał się świeżo poślubiony przez Lidię Polak. Jego szantaże sprawiły, że kobieta uciekła do Mielca. Niedługo potem napisała rozpaczliwy list do przyjaciółki z prośbą o pomoc. Danuta odpowiedziała swoim przyjazdem. W Mielcu obie pracowały jako urzędniczki.

Już w 1944 r. Lidia trafiła na roboty przymusowe do Niemiec. Po wyzwoleniu wyjechała do Stanów Zjednoczonych. Tam wyszła za maż za Amerykanina – Birsteina – i podjęła pracę urzędniczki.

Ojciec Danuty zginął podczas powstania warszawskiego, w tzw. rzezi Woli. Dziś to jego słowa najczęściej wspomina córka:

„Jak ja zdecydowałam się, że pojadę do Lidki do Mielca, to znaczy za tą Żydówką, to tatuś powiedział rzecz, którą hoduję w sercu: »Ja ciebie za to szanuję.« Ładnie”.

Dalsza rodzina miała jej po wojnie za złe, że wszystkich narażała.

Kobiety odnalazły się w 1950 r. Ich przyjaźń, mimo odległości, przetrwała do śmierci Lidii w 1998 r.

„Ja wyszłam z domu, żeby być z nią, i gdziekolwiek ona była, to i ja byłam”.

Historie pomocy w okolicy

Bibliografia

  • Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, 349, 2247
  • Gutman Israel red. nacz., Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, Ratujący Żydów podczas Holocaustu
  • Brodowska Monika, Wywiad z Danutą Ciecierską, Warszawa 7.02.2009