Fiebig-Jasiczek Emma

powiększ mapę

Historia pomocy - Fiebig-Jasiczek Emma

Stanisław Sierpiński urodził się jako Wiktor (Wigdor Nusym) Margulies w Nastaszowie, powiat Tarnopol we wschodniej Galicji. Jego ojciec – Wilhelm Goliger i matka – Anna Margulies posiadali majątek ziemski. W wywiadzie przeprowadzonym dla Yad Vashem w 1969 r. Sierpiński opisał swoją rodzinę jako „rodzinę żydowskich rolników z dziada pradziada”.

W 1927 r. Sierpiński ukończył gimnazjum w Tarnopolu, a następnie wyjechał na studia medyczne do Nancy we Francji. Po powrocie do Polski udało my się nostryfikować dyplom w 1934 r. W 1936 r. rozpoczął pracę w zakładzie psychiatrycznym „Zofiówka” w Otwocku pod Warszawą, gdzie poznał Emmę Fiebieg, która pracowała tam jako pielęgniarka. Choć nie był członkiem KPP, działał w MOPR.

Na początku września 1939 r., po ataku niemieckim na Polskę, Sierpiński udał się na wschód i przebywał do stycznia 1940 r. w swojej rodzinnej wsi. Od początku 1940 r., aż do ataku Trzeciej Rzeszy na Związek Radziecki pracował w szpitalu psychiatrycznym na Kleparkowie we Lwowie.

W listopadzie 1941 r., Sierpiński został przywieziony ze Lwowa do Warszawy z pomocą sanitariuszki z „Zofiówki”. Znalazł się w getcie warszawskim. Działał w Towarzystwie Ochrony Zdrowia Ludności Żydowskiej w Polsce (TOZ), opiekował się punktami noclegowymi dla przesiedlonych do getta, a od maja do sierpnia 1942 r. pracował w szpitalu na Czystym na oddziale urologicznym dr. Eufemiusza Hermana. W getcie przystąpił do PPR i działał w jej strukturach konspiracyjnych, posługując się pseudonimem „Felek”.

Po rozpoczęciu Wielkiej Akcji Likwidacyjnej w getcie warszawskim, Emma Fiebig-Jasiczek zaproponowała mu pomoc w opuszczeniu getta. W wywiadzie dla Yad Vashem Sierpiński przedstawił swoją ucieczkę na tzw. stronę aryjską w sierpniu 1942 r. następująco: „Mnie wyciągnęła volksdeutschka, która pracowałą ze mną w Otwocku. Dowiedziała się od jakiegoś pielęgniarza, że ja jestem w getcie i mnie wyciągnęła. Wspaniały człowiek to był. Nazywa się Emma Fibik, żyje do dzisiejszego dnia. [...] Wtedy, w sierpniu 1942 r. przyszła do getta z kartką, że potrzeba dwóch Żydów do pracy w fabryce i wyciągnęła mnie i żonę tego pielęgniarza-Polaka. Wzięła mnie do siebie”. Emma dostarczyła Sierpińskiemu fałszywe dokumenty. Po opuszczeniu jej mieszkania, Sierpiński pojechał do oddziałów partyzanckich w lubelskim.

Pod koniec 1942 r., Emma została aresztowana i zesłana do obozu koncentracyjnego. Wedle Sierpińskiego pięcioletni wyrok wymierzono jej właśnie za pomoc Żydom.

Do czasu wejścia wojsk radzieckich na Pragę we wrześniu 1944 r., Sierpiński działał w strukturach konspiracyjnych Gwardii Ludowej, a następnie Armii Ludowej w Warszawie i w oddziałach partyzanckich w terenie m.in. w okolicach Łowicza i Puław.

Przed wybuchem powstania warszawskiego został mianowany kierownikiem sanitarnym w dzielnicy Praga w ramach struktur Armii Ludowej. W mieszkaniu konspiracyjnym, które zajmował w 1944 r., gdzie gromadzono broń i podziemne wydawnictwa, poznał swoją przyszłą żonę Wierę Baksztańską, kóra również ukrywała się po tzw. stronie aryjskiej.

14 września 1944 r. Sierpiński został mianowany Kierownikiem Wydziału Zdrowia przy Zarządzie Miejskim Warszawy, a następnie kierownikiem personalnym Warszawskiego Komitetu PPR.

Po wojnie ożenił się z Wierą. Został wicedyrektorem, a w 1950 r. dyrektorem Szpitala Dzieciątka Jezus. Jednocześnie pracował w Klinice Neurochirurgicznej jako asystent, adiunkt i docent.

W lipcu 1966 r. został profesorem przy katedrze w Akademii Medycznej w Warszawie, kierownikiem zakładu neurologicznego Polskiej Akademii Nauk i profesorem przy katedrze w klinice neochirurgicznej Akademii Medycznej. Ze stanowiska prodziekana w Akademii Medycznej zdjęto go we wrześniu 1968 r. w wyniku czystki antysemickiej.

Sierpiński wraz z żoną wyemigrował do Izraela, gdzie pracował na oddziale neurochirurgicznym w szpitalu Rambam w Hajfie. 

W wywiadzie przeprowadzonym w Hajfie w 1969 r. Sierpiński krótko opisał swoje relacje z Emmą Fiebig: „Po wojnie ja się dowiedziałem, że ona żyje. Bardzo szybko ją zrehabilitowałem (ona była na liście Volksdeutschów)”. Wedle innych relacji, odmówiła ona podpisania Volkslisty mimo niemieckiego pochodzenia.

W 1986 r. Instytut Yad Vashem podjął decyzję o nadaniu Emmie Fiebig-Jasiczek tytułu Sprawiedliwej wśród Narodów Świata.

Historie pomocy w okolicy

Bibliografia

  • Archiwum Yad Vashem, 3486