Rodzina Dąbrowieckich

powiększ mapę

Audio

3 audio

Historia pomocy - Rodzina Dąbrowieckich

Maria miała pięć lat, gdy zaczęła się wojna. Była jedynym dzieckiem Józefa i Marii Dąbrowieckich, gospodarzy we wsi Humniska na Podkarpaciu.

Markowie, Żydzi, którzy zwrócili do Dąbrowieckich z prośbą o pomoc latem 1942 roku, znali gospodarzy sprzed wojny. Obie rodziny mieszkały w tej samej wsi – Dąbrowieccy kupowali w sklepiku Marków, a Maria czasem przychodziła do nich w szabat napalić w piecu.

Józef przygarnął całą czwórkę: Abrahama, jego żonę i ich dwie córki. Zrobił dla nich schron w stajni i dbał podstawowe potrzeby uciekinierów.

Dąbrowiecki poniósł osobiste koszty ukrywania – został dotkliwie pobity przez Niemców, którzy, prawdopodobnie wskutek donosu, pojawili się w obejściu w poszukiwaniu Żydów. Hitlerowcy próbowali wydobyć informacje także od córki Józefa, grożąc, że jeśli nie powie prawdy, zabiją jej ojca. Maria uratowała wtedy wszystkich, z uporem zaprzeczając obecności Żydów w domu.

Nastąpiły kolejne rewizje, podczas jednej z nich Niemcy byli o krok od znalezienia Marków. Maria wspomina potworny lęk, jaki jej wtedy towarzyszył. W końcu Józef zdecydował, że Markowie powinni zmienić miejsce. Ich nowa kryjówka mieściła się w gospodarstwie Kędrów.

Markowie przebywali u Dąbrowieckich około dwóch miesięcy. Cała czwórka doczekała końca wojny.

Bibliografia

  • Gospodarczyk Hanna, Wywiad z Marią Mikoś, Humniska 1.05.2009
  • Gutman Israel red. nacz., Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, Ratujący Żydów podczas Holocaustu