Woińska Janina

powiększ mapę

Audio

5 audio

Historia pomocy - Woińska Janina

Janina Woińska w chwili wybuchu wojny studiowała farmację w Wilnie, zaś jej starsza siostra Jadwiga pracowała w aptece w Brańsku, powiat bielski. Ojciec obu kobiet pracował jako felczer w oddalonych około 30 km Milejczycach.

W czasie okupacji Woińska znalazła pracę w Brańsku, w aptece znajdującej się w kamienicy żydowskiej rodziny Szapiro. Janina Woińska była w wieku synów właściciela posesji, starszego Fejwla i młodszego Leibka Szapirów. Wspomina, że relacje między rodzinami były poprawne. Kiedy po zajęciu miasta przez Niemców w czerwcu 1941 r. utworzono getto, budynek apteki znalazł się tuż na jego granicy ze „stroną aryjską”.

Podczas jednej z „akcji” albo też podczas ostatecznej likwidacji getta w listopadzie 1942 r. do drzwi Janiny zapukał około 20-letni Leibko Szapiro, prosząc o przechowanie w piwnicy rodziców. Woińska odmówiła, obawiając się, że kryjówka zostałaby łatwo odkryta. Kiedy jednak Leib wrócił, prosząc o pomoc dla siebie, swojej narzeczonej Marii Waserówny i brata, udzieliła im schronienia.

Bezpieczniejszym miejscem niż często odwiedzana apteka okazał się budynek gospodarczy na podwórzu. Tam za składem drewna bracia Szapiro ukrywali się przez około tydzień. Gosposia Genia Kaźmierczak codziennie przygotowywała i zanosiła im jedzenie. Woińska podkreśla, że mimo strachu nie umiała odmówić pomocy drugiemu człowiekowi.

Pewnego dnia Janina oraz pracująca wraz z nią Maria zauważyły, że ktoś w sąsiednim budynku stara się zwrócić na siebie ich uwagę. Okazało się, że byli to dawni sąsiedzi Jęczmieniowie, którzy także się ukrywali. W miarę możliwości Woińska pomagała również im.

Po tygodniu Szapirowie, dzięki pomocy miejscowego księdza Chwalko, przenieśli się do pobliskiego Oleksina i ukryli w gospodarstwie rodziny Popławskich. Od czasu do czasu zwracali się do Janiny z prośbą o lekarstwa i żywność. Tam spędzili około roku. Obaj przeżyli wojnę, jednak Leibko zginął po wojnie w Białymstoku, natomiast jego brat wyemigrował z rodziną do Ameryki.  Utrzymywał kontakt z Janiną Woińską.

Bibliografia

  • Anna Koc, Wywiad z Janiną Woińską, Brańsk 9.08.2010
  • Gutman Israel red. nacz., Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, Ratujący Żydów podczas Holocaustu