Artyści ratujący Żydów

Polki i Polacy ratujący Żydów podczas Zagłady w okupowanej Polsce wywodzili się z rozmaitych środowisk, kierowały nimi różne motywacje. Byli to m.in. znani artyści – pisarze, muzycy, malarze, rysownicy, rzeźbiarze czy aktorzy. Przeczytaj o mniej znanych wątkach z życia kilku z nich, a także o losach Żydów, których ratowali. Poznaj wybrane historie osób uhonorowanych tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

Po lekturze historii z tego katalogu, dowiesz się m.in.:

  • Kto podczas Zagłady udzielił pomocy Iwo Wesbiemu, dyrektorowi muzycznego teatru „Qui pro Quo”? 
  • Który polski laureat literackiej Nagrody Nobla został uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata?
  • Gdzie rektor warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych współorganizował oddział Rady Pomocy Żydom „Żegota”?
  • Kiedy karykaturzysta i współtwórca pisma „Szpilki”, oraz jego żona Ha-Ga, też artystka, udzielali schronienia Żydom?

Mieczysław Fogg

Jeden z najpopularniejszych polskich pieśniarzy i kompozytorów XX wieku udzielał pomocy Żydom w latach okupacji niemieckiej. W swoim mieszkaniu w Warszawie ukrywał znajomych ze środowiska artystycznego ➔

Czesław Miłosz

Przyszły laureat literackiej Nagrody Nobla razem z bratem Andrzejem udzielał pomocy Żydom w Wilnie i Warszawie. Podczas Zagłady organizowali dla nich schronienia, fałszywe dokumenty tożsamości i wsparcie finansowe ➔

Jarosław Iwaszkiewicz

Prozaik, poeta i tłumacz, współtwórca grupy poetyckiej „Skamander” i felietonista „Wiadomości Literackich”. Razem z żoną Anną z d. Lilpop, udzielał pomocy znajomym Żydom w swoim majątku Stawisko ➔

Helena Zelwerowicz-Orchoń

Wybitna aktorka, reżyserka i scenografka udzielała pomocy Żydom w latach okupacji niemieckiej. Razem z ojcem, wybitnym aktorem Aleksandrem Zelwerowiczem, ukrywała m.in. uchodźców z getta warszawskiego ➔

Irena Zadarnowska

Malarka i scenografka udzielała pomocy znajomym Żydówkom, Miriam Perewoskiej i jej córce Lilly. Zorganizowała dla nich fałszywe dokumenty i samodzielnie wyprowadziła dziecko z getta wileńskiego ➔

Eryk Lipiński i Anna Gosławska-Lipińska

Rysownik, karykaturzysta, współtwórca pisma „Szpilki”, założyciel Muzeum Karykatury oraz jego żona Ha-Ga, też artystka, w czasie okupacji otworzyli swój dom dla szukających schronienia Żydów ➔

Ryszard Matuszewski

Eseista i krytyk literacki. Razem z żoną Beatą udzielał pomocy Żydom podczas Zagłady. W swoim mieszkaniu na warszawskim Żoliborzu ukrywał m.in. pisarzy Jana Kotta i Mieczysława Jastruna ➔

Marian i Józefa Wnukowie

Rzeźbiarz, rektor warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, oraz jego żona, malarka. Podczas Zagłady udzielali pomocy żydowskim artystom, współpracowali z lwowskim oddziałem Rady Pomocy Żydom „Żegota” ➔

Jerzy Zagórski

Poeta, eseista i tłumacz, współtwórca grupy poetyckiej „Żagary”. Razem z żoną Marią z d. Woycieszonek, udzielał pomocy Żydom podczas Zagłady. W swoim mieszkaniu ukrywali m.in. pisarza Jana Kotta z żoną Lidią ➔

Leon Eitel (Leński)

Śpiewak i aktor teatrów wodewilowych. Podczas Zagłady zaopiekował się żydowskim chłopcem, Józefem Lauerem, wnukiem swojego przyjaciela Hermana. Ukrywał chłopca w swoim mieszkaniu w Warszawie ➔