Żydzi ocalali z getta warszawskiego

Getto warszawskie (niem. Das Warschauer Ghetto) było największym gettem utworzonym przez Niemców w okupowanej Europie. Oficjalnie powstało na mocy rozporządzenia gubernatora dystryktu warszawskiego Ludwiga Fischera z 12 października 1940 r., choć budowę muru wokół przyszłej „dzielnicy zamkniętej” rozpoczęto już w kwietniu tego roku. Ostateczne zamknięcie bram getta warszawskiego nastąpiło 16 listopada 1940 roku. Początkowo zajmowało ono obszar 307 hektarów (2% powierzchni Warszawy), mieszcząc w swoich granicach aż 30% populacji miasta. W pierwszych miesiącach funkcjonowania getta Niemcy stłoczyli na jego terenie ok. 400 tys. Żydów. Do marca 1941 r. liczba ta wzrosła do ok. 450 tys., a zagęszczenie ludności sięgnęło ok. 120 tys. osób na km2. Opuszczanie getta zostało Żydom surowo zabronione.

W niniejszym katalogu przeczytasz wybrane historie Żydów ocalałych z Zagłady, którzy uciekli z getta warszawskiego i ukrywali się po tzw. aryjskiej stronie z pomocą Polek i Polaków, osób uhonorowanych tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Więcej o getcie dowiesz się na Portalu Wirtualny Sztetl. 


Halina Aszkenazy-Engelhardt

W getcie warszawskim przebywała razem z matką. Po wybuchu powstania w 1943 r. trafiła na Umschlagplatz i została skierowana do transportu. Wyskoczyła z pociągu jadącego do ośrodka zagłady na Majdanku ➔

Rodzina Międzyrzeckich

Izrael i Rywka Międzyrzeccy, ich dzieci Genia i Benjamin (członek Żydowskiej Organizacji Bojowej), uciekli z getta latem 1942 roku. Po tzw. aryjskiej stronie ortodoksyjna rodzina ukrywała się na cmentarzu prawosławnym ➔

Josek Alterwein

Uciekł z getta warszawskiego i przez kilka tygodni błąkał się, szukając schronienia. Wiosną 1943 r. poprosił o pomoc Jadwigę Żmijewską ze wsi Smoły na Mazowszu, która opiekowała się kilkuletnim chłopcem do 1946 r. ➔

Elżbieta Ficowska

Miała sześć miesięcy, kiedy w 1942 r. ocalała z getta warszawskiego. Do pudełka, w którym wyniesioną ją na tzw. aryjską stroną, włożono srebrną łyżeczkę z wygrawerowanym imieniem i datą urodzenia ➔

Guiora Joseph Lauer

Urodził się w 1941 r. w getcie warszawskim. Miał zaledwie 40 dni, gdy ukryto go po tzw. aryjskiej stronie. Miał przy sobie złotą papierośnicę z grawerunkiem, która po wojnie miała służyć rozpoznaniu dziecka ➔

80. rocznica zamknięcia getta warszawskiego

Weź udział w obchodach 80. rocznicy zamknięcia granic getta warszawskiego, zobacz przygotowany przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN program wydarzeń (wykład, konferencja naukowa, dyskusje) ➔