Zagłada Żydów w okupowanej Polsce

W wyniku działań wojennych we wrześniu 1939 r. terytorium Polski znalazło się pod dwiema okupacjami – niemiecką i radziecką. Dla polskich obywateli obie oznaczały terror i represje, lecz na innych zasadach kształtowały one położenie ludności żydowskiej. Na terytorium wcielonym do III Rzeszy oraz w granicach utworzonego przez niemieckie władze okupacyjne Generalnego Gubernatorstwa, Niemcy prowadzili politykę zmierzającą do całkowitej zagłady Żydów. Od października 1939 r. tworzyli getta – zamknięte dzielnice dla Żydów, a w 1942 r. rozpoczęli akcje wysiedleńcze z gett i masowe wywózki ludności żydowskiej do ośrodków zagłady. Skazani za śmierć Żydzi, by przeżyć, musieli się ukrywać. Schronienia szukali poza murami gett – po tzw. stronie aryjskiej. W niniejszej zakładce przeczytasz o przebiegu Zagłady w okupowanej Polsce. W opracowaniach wybitnych badaczy i badaczek Zagłady szczegółowo i wieloaspektowo omawiamy doświadczenie Żydów podczas okupacji niemieckiej (1939–1945).


Żydzi ukrywający się po „aryjskiej stronie”

Żydzi, aby przeżyć podczas Zagłady, musieli ukryć się po „aryjskiej stronie” lub zmienić swoją tożsamość. Przeczytaj o kryjówkach Żydów i warunkach życia w ukryciu, zobacz pamiątki z kolekcji Muzeum POLIN.

Żydzi pomagający innym Żydom po „aryjskiej stronie”

Poznaj historie Żydów, którzy w okupowanej Polsce pomagali innym Żydom po „aryjskiej stronie”, przeczytaj opracowanie autorstwa prof. Barbary Engelking, w którym to zjawisko omówione zostało problemowo.

Zagłada Żydów z perspektywy kultury polskiej

Jak w polskiej literaturze pisano o doświadczeniu Zagłady? Jak temat ukrywania się Żydów po tzw. aryjskiej stronie przedstawiano w filmach? Jak pod wpływem kultury ukształtowała się w Polsce pamięć o Zagładzie?

Unikatowe zdjęcia przedstawiające świadków powstania w getcie warszawskim

Ruchy, gesty, spojrzenia ludzi na fotografiach Rudolfa Dameca skłaniają do interpretacji, przywołują liczne dyskusje o postawach Polaków wobec powstania w getcie, szerzej – wobec eksterminacji Żydów. 

„Żydki się palą!”. Polacy wobec powstania w getcie warszawskim

Co mówiły o powstaniu w getcie warszawskim władze niemieckie, polskie władze w Londynie, organizacje konspiracyjne w kraju? Jak odbierali walki ich naoczni świadkowie, przechodnie na ulicach Warszawy?

Zagłada Żydów na Kresach Wschodnich

W 1939 r. wschodnie województwa II Rzeczpospolitej znalazły się pod okupacją radziecką, a po ataku III Rzeszy na ZSRR w 1941 r., zostały zajęte przez Niemców. Przeczytaj o przebiegu Zagłady na Kresach Wschodnich.

Sytuacja Żydów w okupowanej Polsce

Podczas II wojny światowej Żydzi poddawani byli coraz surowszym represjom, które stopniowo zmierzały do ich całkowitej zagłady. Przeczytaj o polityce nazistowskich Niemiec wobec Żydów w okupowanej Polsce.