Sprawiedliwi w Auschwitz

Auschwitz to największy niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i ośrodek zagłady. Został utworzony na przedmieściach Oświęcimia, polskiego miasta włączonego w granice III Rzeszy. Pierwszy transport więźniów, 728 Polaków z więzienia w Tarnowie, dotarł do obozu 14 czerwca 1940 roku. Przez pierwszy okres swojego istnienia Auschwitz pełnił funkcję obozu koncentracyjnego, jednego z wielu utworzonych przez niemieckich nazistów od początku lat 30. XX wieku. W miarę rozbudowy w jego skład weszły: Auschwitz I (Oświęcim), Auschwitz II – Birkenau (Brzezinka), Auschwitz III – Monowitz (Monowice) oraz sieć podobozów.

W 1942 r. Auschwitz stał się największym ośrodkiem zagłady europejskich Żydów. W następnych latach w komorach gazowych zginęło ok. 1 mln Żydów. Ponadto, według szacunków Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, przez pięć lat funkcjonowania obozu śmierć poniosło 70–75 tys. Polaków, 20 tys. Romów, 15 tys. jeńców radzieckich oraz 10–15 tys. ofiar innych narodowości. Rocznicę wyzwolenia Auschwitz, 27 stycznia 1945 r., Organizacja Narodów Zjednoczonych ustanowiła Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu.

Przeczytaj historie Polek i Polaków, więźniarek i więźniów Auschwitz, którzy udzielali pomocy Żydom na terenie obozu. Poznaj historie osób uhonorowanych tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.


Jerzy Bielecki

Przyjechał do Auschwitz w pierwszym transporcie, 14 czerwca 1940 r., otrzymał numer więźniarski 243. Poznał Cylę Cybulską, Żydówkę z Łomży. Wkrótce zakochali się w sobie. Jerzy postanowił wydostać Cylę z obozu ➔

Jerzy Pozimski

Przyjechał do Auschwitz jednym z pierwszych transportów, 24 czerwca 1940 r., otrzymał numer więźniarski 1099. Przez pięć lat, wykorzystując swoje zatrudnienie w administracji, pomagał innym więźniom ➔

Stanisława Grodzicka-Sierzputowska

Przyjechała do Auschwitz 19 stycznia 1943 r., otrzymała numer więźniarski 29915. Została przydzielona do pracy przy oczyszczaniu ubikacji, a następnie w umywalni. Ukrywała Żydówki kierowane do tzw. selekcji ➔

Marianna Chodnikiewicz

Przyjechała do Auschwitz 12 lutego 1943 r., otrzymała numer więźniarski 35146. Przez dwa lata pomagała Hanie Shlomi, która posługiwała się fałszywymi dokumentami tożsamości ➔

Maria Kotarba

Przyjechała do Auschwitz 1 czerwca 1943 r., otrzymała numer więźniarski 27995. Przez następne dwa lata, będąc więźniarką polityczną, udzielała pomocy zaprzyjaźnionej Żydówce, Lenie Bankier ➔

Tadeusz Orzeszko

Przyjechał do Auschwitz 29 lipca 1943 r., otrzymał numer więźniarski 131527. Był pacjentem, a następnie lekarzem obozowego szpitala. Wykorzystując swoje zatrudnienie, udzielał pomocy innym więźniom ➔